တၛဲေကာန္ဂကူမန္ မရႏုက္ကုႝ(၆၁)ဝါ - ဍဳင္သမုႆဃန္(မဟာဇွ်ာဲ)

ညးဍဳင္ကြာန္ ရဲသဿာကေမၜာန္မန္တံ ဟြံဂံင္တုိန္စိုပ္သဘင္တၛဲေကာန္ဂကူမန္ ပႜဲမဟာဇွ်ာဲ သှာံဏံဂွ္ ေအာန္စုိတ္ဗြဲမေလာန္ရ။

အလုႝအသ႘ေသံေလဝ္ ရပ္လဝ္စုိတ္ဓါတ္မဟာဝါဒ႘ တၜအဝုႝကုီေရာင္ဂွ္ ထၞးဏာကုႝေကာန္ဂကူမန္ပု႙ ပႜဲေဖဖဝ္ဝါရ႘(၂)ဂွ္ရ။

ဆက္ဗွ္...

ကေလင္...

နအဖ ကုႝျဇဟတ္ဓ႐ုိဟ္ ေဗာ္ဒုိအ္ပန္ေပွာ္ ကုႝဒစုႝဒစးဒဝ္သုက်႘

ကဵဝဵ - နဝ္ေဝမ္ပါ ၁၅၊ ၂၀၀၇

သြက္ဂြံဒစုႝဒစးလိက္လေလာင္ၾတးဒဝ္သုက်႘ ပတိတ္လဝ္ဂွ္တုဲ အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာတံ ကုႝျဇဟတ္ဓ႐ိုဟ္ ကု ေဗာ္ဒုိအ္ပန္ေပွာ္တံဂွ္ ေဗာ္ျဇဟတ္ေဇှာ္ေဇှာ္လၛဳႝတံ ဟြံတုပ္စုိပ္အုိတ္ေရာင္ ဂြံတီေကတ္ရ။

စနဴနဝ္ေဝမ္ပါ(၁၄) နဴတေနံတုဲ အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာတံ ကုႝဂေကာံေဗာ္ေကာန္ဍဳင္အရင္ျဇဟတ္ေဍာတ္တ္တံ ပႜဲလိက္ပ႐ုိင္ေဍံတံ ဒဒွ္ဒစုႝဒစးလိက္လေလာင္ၾတးဒဝ္သု ေကုာံ ဒဒွ္ထံက္ဂလာန္ အတုိင္နအဖတံဓဇက္လဝ္ ဂၜံင္တရဵမူဝါဒ(၇)တင္တုဲ လေလာင္ၾတးပႜဲလိက္ပ႐ုိင္နအဖတံရ။

ဂေကာံေကာန္ဍဳင္အရင္ ဒးဒုင္လေလာင္ၾတးလဝ္တုဲကၜဳင္ ပြဳိင္ၐါတၛဲဏံဝြံ ဂေကာံဂကူပအုိဝ္(၂)ဂေကာံ(ျပည္ေထာင္စုပအုိဝ္းအမ်ဳိးသားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ပအုိဝ္းအမ်ဳိးသားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(PNO)၊ ေဗာ္ည႘သဿဟ္ေကာန္ဍဳင္အရင္(တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီၫြတ္ေရးပါတီ)၊ ေဗာ္ဒ႘မဝ္ဂကူကုိဝ္ကာတ္(SSKDP)၊ ေဗာ္ေဖာအ္ေျဗဝ္တဵတက္ဂကူဝ၊ ေဗာ္ကေရင္ဒ႘ေကဗ႘ေအ၊ ဂေကာံဂကူကယာန္ေဖာအ္ေျဗဝ္တဵတက္(ေဒသကေရင္ဍာဲ-(၁))တံ မဒွ္ရ။

ေဗာ္ရပ္လြဟ္ဂကူဝပံင္ေကာံ(UWSA)၊ ေဗာ္ရပ္လြဟ္ဂကူကုိဝ္ကာတ္တံ ေဗာ္ေသံေဇှာ္(SSA-N)တံ ဟြံထံက္ဂလာန္ သြက္ဂြံဒစုႝဒစးဂလာန္ဒဝ္သုက်႘တုဲ ဟြံဒွ္ထပက္စဿတ္တဲေရာင္ ပ႐ုိင္ဨရာဝတ႘ ခ်ဴလဝ္ရ။

သြက္ဂြံေကတ္တင္တုပ္စုိတ္ ကု ေဗာ္ေကာန္ဍဳင္အရင္တံဂွ္ ဝန္ေဇှာ္ဌာနပေရင္ေယန္သှာင္ သၠဳိပ္ဗုိလ္ ေခန္အံင္ေမ်တ္ အာဆုႝဂဗလဝ္ကုႝဂေကာံေဗာ္ဒုိအ္ပန္ေပွာ္တံ ပႜဲဍဳင္ဠာယွဝ္ နဝ္ေဝမ္ပါ(၁၄)ဏံရ၊

အတုိင္အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာတံ ဇန္လဝ္လိက္ကသုက္မၢး ညးတံဟြံဗက္ေကၜာန္ေရာင္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ဟုီရ။ “ပု႙ဂွ္ ထံက္လဝ္ဂလာန္ လိက္လေလာင္ၾတးဒဝ္အံင္သာန္သုက်႘တုဲမံင္ရ၊ အတုိင္ေဍံ(နအဖ)တံ ခ်ဴလဝ္ဇန္လဝ္တုဲ ကုႝထပက္စဿတ္တဲဂွ္ ပု႙ဟြံထပက္ပုဟ္”ဂွ္ ဗဟုႝကမၼတ႘ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိမြဲတၜ ဟုီရ။ ယဝ္ အာဂၜံင္တရဵ ပေရင္တက္က်ာပိကႜဳိပ္မၢး ညးတံထံက္ဂလာန္ေရာင္ ဆက္ဟုီရ။

ဒဝ္အံင္သာန္သုက်႘ ဟုီလဝ္ပေရင္ေကာန္ဍဳင္အရင္ ပႜဲလိက္လေလာင္ၾတးဝြံ “ဗြဲမေျဇဟ္နက္ သြက္ဂြံခ်ပ္ဗၥာအာ ဆႏၵ ေကုာံ ပေရင္ပုိန္ဟာန္ဘဝေကာန္ဍဳင္အရင္တံဂွ္ ပႜဲအဲ တာလ်ဳိင္ႏြံမံင္ေရာင္၊ မရန္တဿံဏံ ညံင္ဂြံစုိပ္ဒတုဲဖုႝဂွ္ သြက္ေသၢာံအာ အတုိင္ဂၜံင္တရဵပေရင္ဆုႝဂဗတက္က်ာ မႏြံကုႝ႐ွ္သာ နဇုိင္နတဲဂွ္ အဲ ေဖ်ံလဝ္သၢဳတ္သြာတ္တုဲမံင္ရ” မဒွ္ရ။

နဝ္ေဝမ္ပါ(၈) ဒဝ္အံင္သာန္သုက်႘ ပတိတ္ကၜဳင္လိက္လေလာင္ၾတးညးတုဲ နဝ္ေဝမ္ပါ(၁၀)ဂွ္ ေဗာ္ဒ႘မဝ္ေကာန္ဍဳင္အရင္(၁၂)ဂေကာံ(ေသံေဇှာ္(SNLD)၊ မန္(MNDF)၊ ဇုိဝ္မ႘(ZNC)၊ ရေခင္(ALD)၊ ေခ်င္(CNLD)၊ ကေရင္(KNCD)၊ ကေခ်င္(KNCD)၊ ကေရင္ဍာဲ(KSANLD)၊ ကယာန္(DOKNU)၊ ကုိဝ္ကာတ္(SSKDP)၊ ရေခင္(APDF)၊ မရာ(MPP))တံ ပံင္ေတာဲပတိတ္ကၜဳင္လိက္လေလာင္ၾတး ဒဒွ္ထံက္ဂလာန္ ပေရင္တက္က်ာဂၜာဲအာသြဟ္ အတုိင္လိက္လေလာင္ၾတးဒဝ္သုရ။

ဟုိတ္နဴျဇဟတ္ဓ႐ိုဟ္နအဖတံေဟင္ ဂေကာံေဗာ္ေကာန္ဍဳင္အရင္တံ သၵးဒစုႝဒစးသာ္ဏံတုဲ ဂေကာံေဗာ္ေကာန္ဍဳင္အရင္ မေသွ္မံင္တံေလဝ္ ဒးဆက္လေလာင္ၾတးအာမာန္မံင္ေရာင္ ညးမလြဟ္ပေရင္ဍဳင္ဗဿာတံ ဟုီရ။

အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာတံဝြံ အခိင္ဒးေကတ္ထံက္ဂလာန္မြဲမြဲသာ္မၢး ကုႝျဇဟတ္ဓ႐ုိဟ္ကုႝ ေဗာ္ေကာန္ဍဳင္အရင္တံသာ္ဏံတုဲ ကုႝလေလာင္ၾတးကၜဳင္လဝ္ပႜဲလိက္ပ႐ုိင္ေဍံ ႏြံကၜဳင္ရ။ ဂေကာံဟြံလေလာင္ၾတးတံမၢး ဒးေကင္တဿာတ္လဒုႝကၜဳင္ အေခါင္ေကၜာန္ပေရင္ပုိန္ျဒပ္တံရ။

သှာံ(၂၀၀၆)အုိတ္ အခိင္ကံင္သ႘ဂုီကၜဳီကုလသမဂၢ ခ်ပ္စပေရင္ဍဳင္ဗဿာဂွ္ အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာတံ ကုႝကၜဳင္ျဇဟတ္ဓ႐ုိဟ္ကု ဂေကာံေဗာ္ေကာန္ဍဳင္အရင္ ဒုိအ္ပန္ေပွာ္၊ ပအပ္လြဟ္ သုီဂေကာံမန္ကႜဳိပ္ဗိက္ (ပအပ္လြဟ္)တံတုဲ ကုႝလိက္လေလာင္ၾတးကၜဳင္လဝ္ဒဒွ္ဒစုႝဒစး ပေရင္ေကာံဓ႐ုီခ်ပ္စပေရင္ဍဳင္ဗဿာရ။ ဟုိတ္နဴဂေကာံကေခ်င္ဗၜးၐးဂကူ(ေကအုိင္အုိ) ဟြံတုပ္စုိတ္သြက္ဂြံလေလာင္ၾတးဂွ္တုဲ အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာတံ တဿာတ္လဒုႝကၜဳင္အေခါင္ေကၜာန္ကေမၜာန္ပေရင္ပုိန္ျဒပ္ကုီ ကုႝကၜဳင္ျဇဟတ္ဓ႐ုိဟ္ပေရင္ပှာန္ စုႝကုႝလဿဳဟ္ရ။

ဆက္ဗွ္...

ကေလင္...

ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ သြက္ဂြံဆုႝကုႝညးစှးတာန္ယွဳ႙ ႏြံ

ကဵဝဵ နဝ္ေဝမ္ပါ ၁၃ ၂၀၀၇

ပႜဲေလၵာဝ္ဂိတုနဝ္ေဝမ္ပါဏံ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ သြက္ဂြံဆုႝဂဗကုႝညးစှး ကႜဳိပ္သၠဳိပ္အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာ ဒုတိယ သၠဳိပ္ဗုိလ္ေဇှာ္ ဂအုပ္သြဳိင္ပှာန္ ရဲေမ်တ္ ႏြံမံင္ရ။

“သြက္ဂြံဆုႝဂဗဂွ္ နအဖတံ ကုႝလဝ္ပ႐ုိင္တုဲရ၊ ဆၢး တၛဲဒွ္ဆုႝဂဗ၊ ဒှာဲဆုႝဂဗဂွ္ နဴေဍံတံ ဟြံကုႝလဝ္ခ်ဳိတ္တ္ပၜဳိတ္တ္ဏီရ။ ၐုိတ္ေလၵာဝ္ဂိတုဏံ ဒွ္မာန္မံင္”သာ္ဝြံ လ်ဳိင္ရုင္ဆက္ေဆာံ နာဲအံင္မၛဳႝ ဟုီရ။

ညးစှး ကႜဳိပ္သၠဳိပ္နအဖ ရဲေမ်တ္ ကႜဳိက္ပ္တုဲ စတမ္နဴအံက္တဝ္ပါ(၂၄)ဂိတုေလာန္ကၜဳင္ဏံ ဗက္ဆုႝဂဗမံင္ကုႝ ေဗာ္ေကာန္ဍဳင္အရင္ ဒုိအ္ပန္ ေပွာ္တံရ။ ဂေကာံေဗာ္ဒုိအ္ပန္ေပွာ္ နအဖတံ ဆုႝဂဗကၜဳင္လဝ္ပြဳိင္ပိသတၲဟတုဲကၜဳင္ဏံဝြံ ေဗာ္ဂကူဝ United Wa State Army (UWSA) ၊ ေဗာ္ေသံေဇှာ္(သဿဝ္က်ာ)Shan State Army (North)၊ ေဗာ္ဂကူကုိက ေဒသေတဿင္(၁) special region (1) based Kokang armed groups ၊ ေဗာ္ကေခ်င္ေကအုိင္ေအ၊ ဂေကာံကေခ်င္ဒ႘မုႝတဿိ New Democratic Army – Kachinl (NDAK)၊ ဂေကာံမထူနဝ္ ပၚတိတ္ေက အုိင္ေအ၊ ေဗာ္ကေခ်င္ေကဒ႘ေအ(Kachin Defence Army)၊ ဂေကာံမုိင္ဠာ ေဒသေတဿင္(၄)၊ ဂေကာံ သခုင္တိင္ယိင္၊ ေဗာ္ကေရင္ဗုဒၶဘာ သာဒ႘မုႝကရက္(Democratic Karen Buddhist Army) ေကုာံ ဂေကာံကေရင္ထိင္မုင္ ပၚတိတ္နဴေဗာ္ကေရင္ဒပ္မဟာ(၇)တံရ။

နကုႝနအဖတံ ယဝ္ဆက္အာမံင္အတုိင္Roadmap (၇)တင္ဂွ္ရမၢး သြဟ္ပႜဲပေသာင္ျပသှာဍဳင္ဗဿာ ခုိဟ္ဟ္တံ တိတ္ကၜဳင္ဟြံမာန္ေရာင္ ဂးရ။ “ယဝ္နအဖတံ ဆက္အာမံင္အတုိင္ဓဇက္လဝ္(၇)တင္ဂွ္ရေတွ္ သြဟ္ ခုိဟ္ဟ္ တိတ္ကၜဳင္ဟြံမာန္ပုဟ္၊ မုဟုိတ္ေရာေတွ္ တးပဲါလဝ္ညးစှး ေကာန္ဂကူဟလုိင္၊ ညးစှးမာန္လဝ္မာဲတံ၊ တုဲေတွ္ သုီတးပဲါလဝ္အခဏ္ေကာန္ဍဳင္အရင္တံ၊ အမိင္ပတိတ္လဝ္(၅/၉၆)ဂွ္ေလဝ္ ကှာတ္ ဂစုိတ္သက္လဝ္ေစဝ္အေခါင္ဟုီဂးေဏာင္” ဂွ္ နာဲအံင္မၛဳႝ ဟုီရ။

ပ႐ုိင္ဒုတိယ သၠဳိပ္ဗုိလ္ေဇှာ္ ရဲေမ်တ္ဂွ္ ေစွ္ေနဝ္၊ စုိပ္ဍဳင္ေမ်တ္က်႘နာတံကုီ စုိပ္ဍဳင္ဠာယွဝ္၊ ဂ်ဳိင္တုင္တံ ပတိတ္မံင္ပႜဲလိက္ပ႐ုိင္နအဖတံကုီ ေလဝ္ ပ႐ုိင္ဒွ္ဆုႝဂဗမံင္ကု ေဗာ္ေကာန္ဍဳင္ အရင္ဒုိအ္ပန္ေပွာ္တံဝြံ လိက္ပ႐ုိင္နအဖတံ ဟြံဟုီဗဿံက္အုိတ္ရ။

နကုႝေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ဒွ္ဆုႝဂဗကု ညးစှးနအဖ အလန္ဏံဝြံ မဒွ္ညးစှးနအဖ ကဆံင္သၜဳင္အုိတ္တုဲ ကၜာကၜာေတံ နဴကုႝေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိေဟင္ တုိန္စုိပ္အာဍဳင္ေဇှာ္လၢဳင္ေတံတုဲ ဒးဆုႝဂဗကၜဳင္လဝ္ရ။ “နကုႝကဆံင္ ဒု သၠဳိပ္ဗုိလ္ေဇှာ္ သရဖ(စစ္ဖက္ေရးရာ အရာ႐ွိခ်ဳပ္) ဗုီဏံ မြဲအလန္ ေလဝ္ ပု႙ဟြံဂြံဆုႝကၜဳင္လဝ္ဏီပုဟ္၊ ကၜဳင္ဆုႝဂဗကုပု႙ ဗုီဏံဂွ္ ေတဿင္မံင္” ေရာင္ နာဲအံင္မၛဳႝ ဟုီရ။

“နဴကုႝပု႙ဏံေတွ္ ပေရင္ဆုႝဂဗသ႘ကၜ႘ ညံင္ဂြံစုိပ္ကၜဳင္လၲဴဂၜံင္တရဵပေသာင္ျပသှာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဏံျပဟ္ဟ္ဂွ္ ပု႙ကုႝဏာကသပ္ေဏာင္” ေလဝ္ ညးဆက္ဟုီရ။

ပေရင္ဆုႝဂဗတက္က်ာ အၾကာနအဖတံကုႝ ဒဝ္သုက်႘တံဂွ္ေလဝ္ နကုႝေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ဒုင္တၜဳင္ဏာတုဲ ညံင္ဂြံဒွ္ေကၜာန္ဗဒွ္ေပဲါသ႘ကၜ႘ နဇုိင္နတဲ ဂွ္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ အာတ္မိက္ဏာလဝ္ရ။

အခိင္ရဲေမ်တ္ အာဆုႝဂဗကု ေဗာ္ေသံေဇှာ္(သဿဝ္က်ာ)ဂွ္ ဂလာန္ေဗာ္ေသံေဇှာ္တံ အာတ္မိက္ဏာညံင္ဂြံဗလးကုႝ ကႜဳိပ္သၠဳိပ္ေသံ ေသေထန္ နအဖတံ မေဖ်ံလဝ္ထံင္ဂွ္ ရဲေမ်တ္ တးပဲါဏာလဝ္တုဲ သြက္ဂြံဆက္ေကတ္အာဓဝ္ကၜိဟ္ကၜင္ အတုိင္တင္တုပ္စုိတ္ဒုိအ္ပန္ေပွာ္ဂွ္ေဟင္ ကေလင္နင္ဂလာန္ရ။

ဆက္ဗွ္...

ကေလင္...

ဗွ္သှာဂြံသတိ သၛိမန္ မန္စံင္

က်ာ္ေဇှာ္အၥာမွာေထရ္ ပါလိတ

တြဳႝရးဍဳင္ပ႙ုဂွ္ (၁၃၀၉)သှာံ၊ ဂိတုပုဟ္(၈)ေစြက္၊ တၛဲအဒိုတ္ (၁၉၄၈)သှာံ၊ ဂိတုဂ်ာႏၷာဝါရ႘ (၄)တၛဲ ဂြံသၜးပြးတုဲ၊ ဟိုတ္နဴ အလႝုအသ႘ပှာန္ဗဿာ စႝုဒှာေထာံအေခါင္အရာေကာန္ဍဳင္အရင္ (မန္ကႝုတေခင္) ဟြံကႝုဍဳင္၊ ဒွ္ကၜဳင္အေရဝ္ပႜဲေသှာဝ္ဗြဲကိုပ္ကၜာရ၊ ျခာဟြံလံ သကိုပ္ဝန္ဗဿာ သေခန္ႏု ဗလးဒပ္ပှာန္ဗဿာ ဗက္ရပ္ပန္ဂစိုတ္ေဗာ္မန္ဂမၜဳိင္ (ေဗာ္မည္ေကာန္ဍဳင္အရင္) ဒးဒဵတိတ္ၿဂဳိပ္အိုတ္ရ၊ အေဃာဍဳင္ကြာန္ ကတံင္ကတဵန႐ုလစာ္ဆီပၚဍာ္ေဇြာဝ္ဒဿံင္ဂွ္ ဒုင္ေလင္ဍဳင္မိတိမဇကုဟြံမာန္တုဲ ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂမၜဳိင္ မပၲံ မန္၊ ေခ်င္၊ ကေခ်င္၊ ကေရင္၊ ကယ်ာ၊ ေသံ၊ တေခင္၊ ဒးရပ္လြဟ္ ေကၜာန္ဗဒွ္ေပဲါဗၲဳိက္ ကြဳိက္ေသၜက္ေထာံအလႝုအသ႘ဗဿာတံရ၊ ဒုင္ၿပဳိင္ပၠာန္ကႝုဒပ္ပှာန္ဗဿာတံ အလုံတြဳႝရးဍဳင္မြဲရ။

အခိင္ဂွ္ ေဗာ္ပၜတရဵဍဳင္မည္ ညးဍဳိက္ကႜဳိပ္ နာဲအံေထာန္ ေကုာံ ေဗာ္သြးဒပ္ပှာန္မန္ဂမၜဳိင္ လုပ္မံင္ေပဲါဗၲဳိက္ သြက္ေသၢာံဂြံဍဳင္မည္ရ၊ ေဗာ္ပၜန္ဂတးရပ္လြဟ္ ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂမၜဳိင္ေလဝ္ ဘိုင္ၾကာပ္ဗၲဳိက္ကြဳိက္သ႐ိုဟ္ေထာံအလႝုအသ႘ဗဿာတံရ၊ အေဃာဍဳင္ကြာန္ထုဲထံင္ကတံင္ကတဵ ပဿက္ယက္ ကံမဗတိုဟ္ကၜဟ္ဗိုတ္မကံလြဟ္ျပဟ္ဒတုဲေစွ္ အလုံတြဳႝရးဍဳင္မြဲဂွ္ မှိဟ္အလီညာဏ္ကာဲ ဍာ္ပလာဲပေရင္ဍဳင္ကြာန္ခိုဟ္ သေခန္ႏုပံက္ပၲဳိန္ဂေကာံဗက္စံၐတ္ပေရင္ဍဳင္မည္ ဍဳင္တေခင္ရ၊ ပႜဲသှာံ(၁၃၀၉-၁၉၄၈) အံက္တဝ္ပါ(၅)တၛဲရ၊ နကႝုယဿဳဗဿာဂွ္ “ေဒသအလုိက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင္႕ စုံစမ္းေရးေကာ္မ႐ွင္” သၢးလဝ္ရ။

ဥကၠဌဆာဘဥဳ နဴတြဳႝရးဍဳင္ဂမၜဳိင္ (စှးညးဍဳင္) မြဲမြဲတၜ၊ စှးေကာန္ဂကူကေရင္၊ မည္၊ တေခင္၊ ဗဿာ၊ ႀတဵႀတဵတၜ၊ ေသၢာံတီေကတ္ပႜဲလိက္ဝင္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဗဿာ ေတာဲတတိယ(၁၉၅၈-၆၂) မုက္လိက္(၂၇၃)ေတံရ၊ စှးေကာန္ဍဳင္ကြာန္မန္ႀတဵတၜဂွ္ မန္-မည္ေယ်ယ်ာ မန္ေကာန္ဍဳင္အရင္ပါလုပ္ကီုရ၊ ကာလဗက္စံၐတ္ေကတ္ဍဳင္မည္ဂွ္ နာဲမည္သာန္”ညးေရင္တၜဳင္ဖႝုေဗာ္မည္ေကာန္ဍဳင္အရင္” မည္ေထာန္ေယ်န္”ရင္” မည္ဣစ႘ေႏွန္”ယ်ာ” မည္ေခန္မိုင္တံ ပၲဳိန္ထၞးသာ္ဝြံရ၊ “တြဳႝရးဨရာဝတ႘၊ တြဳႝရးဍဳင္ဗေဂါဟံသာဝတ႘၊ တြဳႝရးတှင္သ႘”ဂွ္ ဖန္ဗဒွ္ကႝုတြဳႝရးဍဳင္မန္ညိ၊ မည္ဖဝ္ခ်ဳႝ”အၥာဖန္ဆာန္ဥကၠဌ၊ ရင္” နာဲလွမိင္ေလဝ္ ပဿိက္တုပ္ကႝုညးပန္တၜတံ ဂွ္ရ၊ “ညးၐါတၜဝြံ သဿာန္ကၜာအိုတ္”ရ၊ နာဲလွမိုင္ဂွ္”ဥကၠဌေဗာ္မန္သၜးပြး ဇာတိကြာန္ကံႏွာတ္၊ ပံင္ကႝုကေရင္တုဲ တိတ္ၿဂဳိပ္၊ ဗြဲႀကဵေကႅင္စဵကၜဳင္ ေဖ်ံေထာံလြဟ္ကႝုအလႝုအသ႘ဗဿာတံရ။

မန္ဟြံေကတ္ဍဳင္မန္။ ။ ဆာေဂ်ေအ ေမာင္ႀကီး၊ ဦးခ်စ္လွဳိင္၊ ဦးခ်စ္ေသာင္း၊ “ဂကူမန္ပ႙ုေကာ္မံင္ညးမွိင္ေဇှာ္”၊ ဦးထြန္းေက်ာ္ႏွင္႕ ဦးဘိုးေက်း စသည္မြန္ေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႕ကမူ မြန္ျပည္နယ္ မလိုလားဟုစုံစမ္းေရးေကာ္မ႐ွင္ထံအစစ္ခံ ၾကသည္။ နာဲလွမိုင္ ညးလုပ္ဂေကာံဂွ္ ေကႅင္ႏုက္ေထာံဂလာန္ဇကုဟီုဂးလဝ္ ေကတ္ဍဳင္မည္ကၜာေတံ “လဿဳဟ္ အဲဟြံေကတ္ဍဳင္မည္ရ”၊ မှိဟ္ႀတဵတၜလၛဳႝလၛဳႝဂွ္ မွိင္ေဇှာ္-လွမိုင္ ပါလုပ္ကီုရဒွ္တုဲ၊ ကႜဳိပ္သၠဳိပ္မန္လညာတ္ကႜန္၊ ဖံက္ပၜန္လၲဴဂကူေရာင္ မိက္ဂြံဟီုရ၊ မန္အဇာတံဏံဟြံေထက္ကႝုဒုင္ယဿဳကႜဳိပ္သၠဳိပ္မန္၊ ဒွ္မန္ကမၜက္ဂကူ၊ မန္စိုတ္ဍိက္ စိုတ္ဂၜဳဲ၊ မန္အုဲဂြးေပၜာပ္အေခါင္အရာဇကုေဟင္ ဟြံေတဿင္အ႐ုတ္တံရ၊ ဒဿာနဴမန္ဖံက္ပၜန္ မန္ဓဇန္ကႝုဂကူ မန္သၸဍိက္ဗဿာတံဏံေဟင္၊ မန္စိုတ္တၜ ဆီနာဲဂမၜဳိင္ ဒးေကႅင္အာတ္အာဲတဿာဲဍဳင္မိတိမဇကုေရာင္။ ဟိုတ္ဒွ္သာ္ဂွ္ရ… အေခါင္အရာေကာန္ဂကူမန္ပ႙ုဂြံလီုလာ္ေျပာ္အာဂွ္ မန္အဒိုဟ္ဂြဳိက္ မန္ဗလိုက္ေဖ်ံဂကူမြဲေဏပ္ မဲြဇ်ာပ္ေဍာတ္ဂွ္ေဟင္ ပတိုန္ထၞးလဝ္တဲု မန္ေသွ္လဿဳဟ္ဂမၜဳိင္ ဂိုင္သမၲီလဝ္အိုတ္ညိ။

မည္ဆီတၜစိုတ္နာဲ တးပဲါေထာံဂလာန္ “မန္ဟြံေကတ္ဍဳင္မန္” ကႜဳိပ္သၠဳိပ္မည္မြဲတၜ နာဲစိင္ဒႝု(မြန္စိန္ဒိုင္)ဇာတိကြာန္ဝါေဍာတ္၊ တၠံခဿဳိင္ဂွ္ ေကႅင္ပတိုန္ထၞးကႝုဂေကာံဗက္စံၐတ္ပေရင္ဍဳင္မည္သာ္ဝြံရ၊ မန္ၐါပိတၜစမံင္လာပ္ဗဇဵအလႝုအသ႘တံဂွ္ ဒွ္မန္ဟြံလၛတ္လဝ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ညာန္ဘာန္ဟြံြမြဲ၊ မန္ဟယုဗ်ဳဗ်ေပက္ေလွက္၊ ခေဍက္ဝိုတ္ဝုဲ၊ ဟီုဒးထုဲထုဲထံင္င္ ညံင္ကႝုမန္ဟြံဂတာပ္ေခတ္၊ ဟီုဒးဟြံေကတ္ဍဳင္မန္ရ၊ အေရဝ္မန္တဿာေခ်ာဲ တဿာခ်ံက္ တဿာပံက္အိက္ေသတ္ ဟြံေကတ္ဍဳင္မန္ဂွ္ မန္ေသွ္မံင္တဿာအကး မန္ေကတ္ဍဳင္မန္ေဇတ္တ္ မန္ေခတ္လဿဳဟ္ဂမၜဳိင္ဟြံသုင္ေစာဲ ဟြံဒုင္တဲမန္မြဲေကံဂွ္ရ။ မန္ဂလိုင္ေကတ္ဍဳင္မန္ဖအိုတ္ရ။ မန္ဒုင္ဇက္၊ ဒုင္ဇိက္၊ မန္သၸဍိက္ဗဿာေဟင္ ဟြံေကတ္ဍဳင္မန္ မန္ဂစာန္႐ုန္ဒဵတိတ္နဴဘဝဍိက္ဂမၜဳိင္ မိက္ေသၢာံဂြံဘဝဗၜးၐး အေခါင္သၜးပြး မန္လညာတ္ကၜးကၜးတဿးတဿးတံေဟင္ ေကႅင္ေကတ္ဍဳင္မန္ေဇတ္တ္ေရာင္။ နာဲစိင္ဒႝု ယႝုဒရိပ္ေထာံအေရဝ္မန္အေျဖဟ္တံဂွ္တုဲ “ဂြံဏာဝင္ေကာန္ဂကူတဲလၲဴရ”။

ဂကူဗဿာတံဗီုစြံစိုတ္လၲဴဂကူမန္။ ။ ကၜာဟြံသၜးပြးဏီ(၁၃၀၈-၁၉၄၂)သှာံ၊ ဂိတုေအၿဗဵဂွ္ ေဗာ္ဗဿာ ဖဆပလ အကၡရပန္မ ေကၜာန္ဗဒွ္သဘင္သ႘ ပႜဲ႐ုင္ဂ်ဴဗလ႘ဟဝ္ ဍဳင္လၢဳင္တုဲ၊ ဗႝုပှာန္အံင္သာန္ဟီုဂးေလၵာဝ္ဝိုင္သာ္ဝြံရ၊ “မြန္အမ်ဳိးသားတို႕အေရးႏွင္႕ပတ္သက္၍ မြန္လူမ်ဳိးကိစၥဆိုင္ယင္ေတာ႕သူတို႕မွာ အခုလူမ်ဳိးေရးလူနည္းစုအျဖစ္နဲ႕ မြန္စာေပး၊ မြန္ေက်ာင္းေတြကိစၥေလာက္ကလြဲယင္ တျခားနစ္နာခ်က္ေတြ မ႐ွိပါဘူ၊ မြန္ရယ္၊ ဗမာရယ္ ခြဲျခားၿပီးကရင္လိုသေဘာထာသလို ထားေစခ်င္လို႕ ေတာ႕မျဖစ္ႏိုင္ဘူး” “မန္ကႝုဗဿာတုပ္ပ္ သြက္ဒးကႝုဍဳင္ဟြံမြဲဂွ္ ဒွ္မအေရဝ္ ဢအဍဳိပ္ဂွ္ရ” အဍဳိပ္သေခန္ႏုေလဝ္ ဂြံလဝ္အေရဝ္ဢလၲဴဂွ္တုဲ “မန္ကႝုဗဿာတုပ္ပ္ ကာလဂြံသၜးဍဳင္ပ႙ု သြက္ဒးကႝုဍဳင္ကုမန္ဟြံမြဲ” ဟီုဆက္ကၜဳင္ စႝုစိုပ္(၁၃၂၀-၁၉၅၈) ဖဆပလ ၾကပ္ဒကးၐါကေရက္ဏံရ။ ဂကူမန္ႏြံမံင္မြဲဂကူကီုဂွ္ ဂကူဗဿာတံဟြံသၸစဿတ္သမၲီလဝ္ရ။

ကာလဂြံသၜးပြးဍဳင္ဏံ ဒးကႝုကေရင္၊ ေခ်င္၊ ကေခ်င္၊ ကယ်ာ၊ ေသံဂွ္ ဟိုတ္နဴဂကူအဂၤလိက္တံထပက္ဇိုင္ရ။ ယဝ္ရဟြံကႝုဍဳင္မၢး ဗက္မံင္ကေရာံဂကူအဂၤလိက္တံရ။ ေဖက္ဍဳင္ဇကုဒကးျပးတုဲ ဒးကႝုဍဳင္ကႝု ဂကူမသုန္ေရာင္။ အဍဳိပ္ညာန္အလီဟီုဂးလဝ္ဂွ္ ဂေကာံ ပမညတ ဂွ္ ေကာန္ဍဳင္အရင္သှဵဒဿံင္တုဲ သြက္ဂြံကႝုဍဳင္ကုမန္ တေခင္… ထံက္မံင္ဂလာန္လဿဳိန္ရ။ လညာတ္ဂကူဗဿာဗြဲဒဒွ္ပူဂႝုမြဲတၜဂွ္သာ္ဝြံရ။ “လူမ်ဳိးေပါင္းစုံေတြ႕ ဆုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဗမာအမ်ဳိးသာကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္သန္း (ဗိုလ္ခ်ဳပ္အစ္ကို) ကလည္းပါဝင္းေဆြးေႏြးရာတြင္ မြန္ျပည္နယ္ကိစၥႏွင္႕ပတ္သက္၍ထည္႕သြင္းေျပာၾကားခ႕ဲသည္၊ ဦးေအာင္သန္းက ဖဆပလ ႏွင္႕ အခ်ဳိ႕ပုဂၢဳိလ္မ်ားက မြန္ႏွင္႕ဗမာအတူတူပင္ ျဖစ္သည္ဟုေျပာၾကားျခင္းမွာ မမွန္ကန္ေၾကာင္း၊ မြန္အမ်ဳိးသားမ်ားတြင္ ရာဇာဝင္သီးျခား၊ ယဥ္ေက်းမွဳသီးျခား႐ွိခဲ႕သည္ကို မည္သူမွမျငင္းႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဗမာအမ်ဳိးသားမ်ားအေနႏွင္႕မြန္အမ်ဳိးသားတို႕၏ လိုလားခ်က္မ်ားကို ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ထားႏွင္႕စဥ္းစားေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္ေပးသင္႕သည္ဟု မိမိယူဆေၾကာင္း”။

(၁၃၁၈-၁၉၅၇) ဒ႘ေသမ္ပါ(၂၈-၂၉)တၛဲ ေကၜာန္ဗဒွ္သဘင္ပံင္ေကာံဂကူမှိဟ္ဂမၜဳိင္ ပႜဲ႐ုင္ေဢာံဍဳင္(ၿမဳိ႕ေတာ္ခန္းမ)ဂွ္တုဲ ဥဳအံသာန္ဟီုပၲဳိန္ထၞးစှးဂကူဗဿာခိုဟ္ဗြဲမေလာန္ေရာင္။ ဟိုတ္ဂွ္ရ… မန္ပိပန္တၜ ဟြံေကတ္ဍဳင္မန္ဂွ္၊ မန္…သၛဳအိုတ္၊ တိၿဇဳိင္စဂလိုင္အိက္၊ မန္ဍိက္ဗဿာေဇတ္တ္ရဒွ္တုဲ ဗွ္သှာဂြံသတိသၛိမန္ မန္စံင္ ထပ္လံင္စုတ္ဝင္မြဲဒကုတ္ဝြံေရာင္။

(၁၃၆၅)သှာံ၊ ဂိတုစဲေပင္၊ ၁၀၀၄၊ ဂိတုေအၿဗဵ(၄)တၛဲ၊ က်ာ္ေဇှာ္အၥာမွာေထရ္ ပါလိတ၊ ဘာဓါတ္က်ာ္၊ ကြာန္ကဿာဝက္၊ ရးျဇာ။

ဆက္ဗွ္...

ကေလင္...

ေသံတံ တဿာတ္လဒုႝ သုီေပဲါသဘင္မေဆင္စပ္ကုႝေယန္သဿာင္အခုိက္ကှာသဿာကေမၜာန္ေကာန္ဍဳင္သၟာင္

ကဵဝဵ နဝ္ေဝမ္ပါ ၁၃ ၂၀၀၇

ေပဲါသဘင္ ေယန္သှာင္အခုိက္ကှာသဿာကေမၜာန္ေကာန္ကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ ညးမလုပ္ေကၜာန္စမံင္ကေမၜာန္ ဍဳင္ေသံ ပႜဲေဒသမဟာဇွ်ာဲတံေလဝ္ အလုႝအသီပှာန္ေသံတံ စတဿာတ္လဒုႝေထာံရေရာင္ ဂြံတီေကတ္ရ။

ညးမကၜဳင္ေကၜာန္စမံင္ကေမၜာန္ပၛာ ပႜဲခ႐ုိင္သမုႆဃံင္ ေကာ္ဂး မဟာဇွ်ာဲ ဗၵာဲဍဳင္ေဇှာ္ၐင္ကံက္တံ နကုႝအခုိက္ကှာမေကၜာန္ဗဒွ္ကၜဳင္လဝ္ ပေရင္ဘာသာေယန္သှာင္ ေကာန္ဍဳင္တံ မပၲံပေရင္လိက္ပတ္၊ ေယန္သှာင္ပရေဝဏ႘ညးတံ သာ္ရဵဏံဝြံ ဟြံကုႝအေခါင္ေကၜာန္ဗဒွ္ရေရာင္ အံက္တဝ္ပါ(၂၆)ဂိတုတုဲကၜဳင္ဏံ ပၲဳိန္လဝ္လိက္လေလာင္ၾတး နကုႝစဿတ္တဲ ညးလ်ဳိင္ခ႐ုိင္သမုႆဃံင္ နာဲဝ႘ရယတ္ အ႘ယံအာမ္ပါ တုဲ ပရးလဝ္ပႜဲေဒသဂွ္ရ။

အတုိင္အလုႝအသ႘ေသံတံ ဗ်ိဗၵက္ေစာဲစုတ္လဝ္သဿာကေမၜာန္ေကာန္ကဿိန္ဍဳင္သၟာင္တံ ပႜဲလိက္လေလာင္ၾတးဂွ္ဝြံ ပႜဲေဒသမဟာဇွ်ာဲဂွ္ ဟုိတ္နဴသဿာကေမၜာန္ ဒွ္တုိန္လဿိဟ္ကုႝကုိဋ္တုဲ ပေရင္ဇုိန္ကပုိက္ဂမၜဳိင္ မပၲံပေရင္ထတ္ယုတ္၊ ျပသှာေကာန္ငၛာ္ဟြံမြဲကုႝဒွ္ေကာန္ဍဳင္၊ ပေရင္အမႈဒုစ႐ိုက္ဂမၜဳိင္၊ ပေရင္ဖံက္ပကဝ္ေသှာဝ္ဥပေဒတံသဿးဟြံက လဿဳဟ္မၢး စေကၜာန္ဗဒွ္ေဝင္တုိန္မံင္သဘင္ေယန္သှာင္ပရေဝဏ႘အခုိက္ကှာသဿာကေမၜာန္တံအုိတ္ဂွ္ ကၜဳင္ဇုီလပုိက္မံင္ကုႝပေရင္ၐုိဟ္လလံဍဳင္ေသံ ေကုာံ ဒဒွ္ကုႝလဝ္အေခါင္ ေခတၲ ပႜဲပေရင္မံင္စံင္ေကၜာန္ကေမၜာန္တံရေရာင္ ဂးလဝ္ရ။

ဟုိတ္ဂွ္ရ နကုႝေသဌ႘တၜကေမၜာန္တံကေမၜာန္ေလဝ္ ညံင္ဂြံရပ္စပ္ ပြမပုိန္ဇမတ္ ပႜဲပေရင္ခ်႘ဓရာင္သဿာကေမၜာန္ေကာန္ဍဳင္မၛးဏံအုိတ္ကုီ၊ ယဝ္ဖံက္ပကဝ္ကၜဳင္မၢး ညံင္ဂြံေကတ္အေရဝ္ နကုႝေသှာဝ္ဥပေဒ ပြမပုိတ္သၠဳတ္တံကုီ ညံင္ဟြံဂြံလုပ္ကုႝျဇဟတ္ပႜဲပေရင္ခ်႘ဓရာင္ ေကၜာန္ဗဒွ္သဘင္အခုိက္ကှာသဿာကေမၜာန္ေကာန္ဍဳင္မၛးတံဂမၜဳိင္ဂွ္ ပႜဲ႐ုင္ကေမၜာန္ဂမၜဳိင္၊ သုီပႜဲဝိပ္သာ္ေသံ ေနယ႘နာ(www.naewna.com) ခ်ဴလဝ္အုိတ္ရ။

ဂေကာံအလုႝအသ႘ဟြံေသင္(ေအန္ဂ်႘အုိ-NGO) ပႜဲဍဳင္ေသံတံ ကိစၥအလုႝအသ႘ေသံတဿာတ္လဒုႝေထာံအေခါင္အရာသဿာကေမၜာန္သာ္ဏံဂွ္ ညံင္ဂြံကေလင္ခ်ပ္ဗၥာပၜန္ဂွ္ အာတ္မိက္ဏာတုဲ စဿတ္တၛဲ(၁၉)ဂိတုဏံမၢး သြက္ဂြံသ႘ကၜ႘တက္က်ာကု ညးေဇှာ္ မေဆင္ကုႝပေရင္သဿာကေမၜာန္ဍဳင္သၟာင္ႏြံမံင္ေရာင္ ႏုိင္မန္ဒရ႘ ညးမကုႝမၤင္အ႐ုီဗင္သဿာမေမၜာန္ ပႜဲခ႐ုိင္သမုႆဃံင္ဂွ္ ဟုီရ။ “ပေရင္အေခါင္အရာသဿာကေမၜာန္ေကာန္ဍဳင္မၛး ၐုိတ္သၨဳိင္ ပေရင္လိက္ပတ္ ေယန္သှာင္အခုိက္ကှာဂွ္ အလုႝအသ႘ေသံတံ တဿာတ္လဒုႝကၜဳင္ဗုီဏံဂွ္ ဂေကာံေအန္ဂ်႘အုိတံေလဝ္ သြက္ဂြံကေလင္ေဝင္အမႈကုႝအလုႝအသ႘ေသံဂွ္ လဿဳဟ္ ပေလဝ္ပေလတ္စမံင္ရ။ နဴတေနံစဿတ္တၛဲ(၁၂)ဂွ္ေလဝ္ ေကၜာန္လဝ္ေကာံဓ႐ုံ ဒွ္ခ်ပ္စလဝ္ပ႐ူအေခါင္အရာဏံတုဲရ၊ ဂိတုဏံစဿတ္တၛဲ(၁၉)ဂွ္ေတွ္ ကိစၥပ႐ူဏံ သြက္ဂြံအာသီကၜီကုႝအလုႝအသ႘ေသံတံ ပႜဲၐင္ကံက္ ႏြံမံင္”သာ္ဝြံ ညးဟုီရ။

လၲဴသၵးဒုင္တဿာတ္လဒုႝေထာံ အေခါင္ေကၜာန္ဗဒွ္ ေပဲါသဘင္မေဆင္စပ္ကုႝဘာသာသာ္ဏံတုဲ နာဲအံင္ဘာန္ခ်န္ ဥကၠ႒ဂေကာံသြတ္မန္(ဍဳင္ေသံ) ဂးဏာ မဒွ္ပေရင္ဍဳႝဍဳိက္ေကာန္ဍဳင္ဗဿာေရာင္တုဲ ပေရင္ပၚကဆံင္ဂကူ သာ္ဏံ ညံင္ဂြံကေလင္ဗၥာရဏာကုႝပၜန္ဂွ္ အာတ္မိက္လဝ္အလုႝအသ႘ေသံတံ ပႜဲလိက္ပ႐ုိင္တာေနေယွန္ နဝ္ေဝမ္ပါ(၁၁)ဂွ္ရ။

သဿာကေမၜာန္ေကာန္ကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ ပႜဲမဟာဇွ်ာဲ၊ ခ႐ုိင္သမုႆဃံင္ဂွ္ (၇၅)ကႜဳိပ္ကၜံျပင္တံဝြံ မဒွ္ဂကူမန္ နဴသၠဳတ္သြဝ္က်ာဍဳင္ဗဿာတံေရာင္ ဂေကာံမန္တံ ပေတွ္ေကတ္လဝ္အုိတ္ရ။

နဝ္ေဝမ္ပါ(၁၂) နဴတေနံဏံေလဝ္ ဗၜာဲသဿိင္ေသံတံ လုပ္စဿ႘တ္ပႜဲ႐ုင္ကေမၜာန္ ပႜဲမဟာဇွ်ာဲဂွ္ကုီတုဲ ပႜဲေကာန္ဍဳင္ဗဿာ ညးမဒးရပ္ၐုိတ္(၈၀၀)တၜဂွ္ ရဲၐါတ္(လိက္အေခါင္ေကၜာန္ကေမၜာန္)ဟြံမြဲ (၁၁၆)တၜ ေသၢာံဆုႝေကတ္တုဲ ရပ္ဏာေရာင္ ပ႐ုိင္တာေနေယွန္ ဟုီလဝ္တၛဲဏံရ။

စတမ္နဴဂိတုအံက္တဝ္ပါတုဲကၜဳင္ဏံတုဲ ပႜဲခ႐ုိင္သမုႆဃံင္ဂွ္ ပေရင္ရပ္စပ္စဿ႘တ္သဿာကေမၜာန္ေကာန္ဍဳင္မၛးတံ ႏြံကၜဳင္မံင္လဿဳိန္တၛဲေရာင္ ညးမ႐ုီဗင္မံင္ပေရင္ထတ္ယုက္သဿာကေမၜာန္ေဒသဂွ္မြဲတၜ ဟုီရ။

ဂိတုတုဲကၜဳင္ဏံ ဗၜာဲသဿိင္ေသံ နဴဍဳင္ၐင္ကံက္တံ ျဇဟတ္(၇၀၀)တၜျပင္တံ ကၜဳင္ရပ္စပ္ သဿာကေမၜာန္ေကာန္ဍဳင္ဗဿာ ရဲၐါတ္ဟြံမြဲတံ လဿိဟ္(၁၂၀၀)တၜျပင္ ဒးဒုင္ရပ္အာရ။

ဆက္ဗွ္...

ကေလင္...

အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာတံ ဗက္မံင္စရင္ေကာန္သၢံင္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ

ကဵဝဵ နဝ္ေဝမ္ပါ ၁၂၊ ၂၀၀၇

အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာတံ ေစှာန္လဝ္ညးေဇှာ္ပြဳိင္ဍဳင္ ပႜဲဍဳင္မန္ ညံင္ဂြံဗက္ေကတ္လဝ္ စရင္ေကာန္သၢံင္ေဗာ္ ဍဳင္မန္တဿိပၜန္ေရာင္ ပ႐ုိင္မကၜဳင္နဴညးေဇှာ္ဍဳင္ကြာန္တံ ဟုီရ။

သြက္ဂြံဗက္ေကတ္စရင္ေကာန္ေဗာ္ ပႜဲကြာန္ရးတံဂွ္ေလဝ္ ကဆံင္ပြဳိင္ဍဳင္တံကုႝလဝ္ေစှာန္တုဲရေရာင္တုဲ ဂိတုဒ႘ေျဇန္ပါ(၂၀၀၇)ဏံမၢး ညံင္ဂြံပၲဳိန္နင္မာန္စရင္တံဂွ္ ကုႝလဝ္သုီအခိင္ရ။ အတုိင္ညးေဇှာ္ကြာန္ နဴပြဳိင္ဍဳင္ျဇပ္ဗုမဲြတၜ ဟုီမၢး “သှာံကၜာကၜာေတံေလဝ္ ကုႝကံက္လဝ္စရင္တံကုီ၊ ဆၢး အခိင္ဒးပၲဳိန္စရင္ဂွ္ ဟြံဟုီလဝ္ပုဟ္၊ လဿဳဟ္ဂွ္ နဴပြဳိင္ဍဳင္ေတံ ကုႝလဝ္သုီအခိင္လကၠရဵအုိတ္တံကုီတုဲ ပဿိက္ဏံေတင္တုိန္ညိ ဟုီစဂြံရ၊ ကုႝလဝ္အမိင္ဏံ နကုႝလိက္ေစှာန္ရ” သာ္ဝြံ ညးေဇှာ္ကြာန္ဂွ္ ဟုီရ။

ႀကဵနဴေပဲါထၞးဆႏၵ ခမ႘သင္တံ ေကၜာန္ဗဒွ္ လၲဴဍဳင္မတ္မလုီတံတုဲ ညးတံေလဝ္ မိင္မံင္ပ႐ုိင္ဗက္စရင္ ေကာန္ေဗာ္ညးတံကုီ ေရာင္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ဟုီရ။

“နဴကုႝပု႙ေလဝ္ စရင္ေကာန္သၢံင္ေဗာ္ ေဍံ(အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာ)တံ ေကင္အာတ္လဝ္ကုီရ။ တှဟ္ဂွ္ေတွ္ နကုႝအ႐ုီဗင္ညးေဇှာ္ ရယကတံ၊ မယကတံေလဝ္ ေဍံတံဗက္မံင္ပႜဲဍဳင္ကြာန္ကုီေဏာင္ ပု႙မိင္လဝ္ရ” သာ္ဝြံ နာဲအံင္မၛဳႝ လ်ဳိင္ဆက္ေဆာံ နဴေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ဟုီရ။

ညးေဇှာ္ ကဆံင္ပြဳိင္ဍဳင္ နဴပြဳိင္ဍဳင္ေရဝ္၊ ပြဳိင္ဍဳင္ကအ္ႀကိက္၊ ပြဳိင္ဍဳင္ခဿဳိင္၊ ပြဳိင္ဍဳင္ျဇပ္ဗုတံ ေစှာန္လဝ္သြက္ဂြံဗက္စရင္ ေကာန္သၢံင္ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိဏံတုဲရေရာင္ ဂြံတီေကတ္ရ။

“ပြဳိင္ဍဳင္ကုႝနင္လိက္ သြက္ဂြံေကတ္စရင္ေကာန္ေဗာ္ဂွ္ ယဿဳ၊ အာယုက္၊ ယဿဳမိမေကာန္ေဗာ္၊ ကဆံင္ပႜဲေဗာ္ ဒးပါေဏာင္”ဂွ္ ညးေဇှာ္အရာပ္ လၲဴဍဳင္ေရဝ္မဲြတၜ ဟုီရ။

အခိင္ဒုိအ္ပန္ေပွာ္ဏံဝြံ သဿာပေရင္ပုိန္ျဂပ္ မပၲံတၜဖုင္ေသံတံ၊ တၜကြ႘စက္ ဒုင္လဝ္ယဿဳေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိတံေလဝ္ အလုႝအသ႘ပှာန္ဗဿာတံ ကုႝေကတ္မံင္စရင္ဖအုိတ္ေရာင္တုဲ တၜဖုင္ေသံတံ ဒွ္မံင္ဓဝိင္အုိတ္ကုီေရာင္ ဂးရ။ “အခိင္ဒုိအ္လဝ္ပန္ေပွာ္ဏံဂွ္ တၜပုိန္ျဒပ္ ပံင္ေတာဲေကၜာန္မံင္ကေမၜာန္ကုႝေဗာ္(ဍဳင္မန္တဿိ) ႏြံဗြဲမဂၜဳိင္ရ၊ သုီဂကူတှဟ္ဟ္ မပၲံဂကူဗဿာတံ၊ ဂကူထဝဲါတံ၊ ဂကူကေရင္တံ ပံင္ေတာဲေကၜာန္မံင္ကေမၜာန္ကုႝေဗာ္ ဗြဲမဂၜဳိင္ေဏာင္၊ ေကတ္စရင္ဏံဂွ္ တန္တဵမံင္ကုႝညးေဇှာ္ဍဳင္ကြာန္တံကုီရ”သာ္ဝြံ တၜဖုင္ေသံ နဴပြဳိင္ဍဳင္ဖာအင္ ညးမဒုင္လဝ္ယဿဳဖုင္ကု ညးေဇှာ္ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ မြဲတၜ ဟုီရ။

ဖုင္ေသံ ပႜဲဍဳင္ကြာန္မန္ဗြဲမဂၜဳိင္တံဝြံ ပေရင္ကေမၜာန္ ေသၢာံေကၜဝ္ကၜတ္ကုႝညးေဇှာ္ဍဳင္ကြာန္တံတုဲ ဒုင္လဝ္ယဿဳကုႝေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ၊ ေဗာ္ကေရင္တံအုိတ္ရ။ သာ္ဝြံကုီ တၜကြ႘စက္၊ ကြ႘လုိန္ဓါတ္ ဟြံမြဲကုႝလုိင္ေသန္ ပႜဲကြာန္တံေလဝ္ စကာအာကၜဳင္မံင္နကုႝယဿဳေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိေလဝ္ ႏြံဗြဲမဂၜဳိင္ဂၜင္တုဲ ဗက္ေကတ္စရင္ေကာန္ေဗာ္သာ္ဏံဝြံ သြက္ဂုီကၜဳီညးတံ ဒွ္ကၜဳင္ဓဝိင္အုိတ္ကုီေရာင္တုဲ မဒွ္လက္သန္ခုိဟ္ဟြံေသင္ေရာင္ တၜကြ႘စက္ လၲဴဍဳင္က်ာ္ပိမြဲတၜ ဟုီရ။

ဆက္ဗွ္...

ကေလင္...